بخش اول، رویكرد جدید معاون فناوری وزیر علوم در امور علمی؛
برنامه وزارت علوم برای اعتلای علوم پایه
به گزارش انجمن گلف معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به اقدام وزارت علوم برای تدوین پیش نویس برنامه هفتم توسعه، اظهار داشت: در برنامه های جدید این معاونت علاوه بر اعتلای علوم پایه و توجه به انتشار بین المللی یافته های علوم اسلامی و انسانی، درصدد اجرای قوانین و ضوابط حاكم بر روابط شورای عتف با صندوق نوآوری و كارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شركت های دانش بنیان هستیم.
به گزارش انجمن گلف به نقل از ایسنا، دکتر غلامحسین رحیمی، معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در بازدیدی که از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) داشت، به سوالات خبرنگاران ایسنا در زمینه برنامه های این معاونت در یک سال باقی مانده از عمر دولت پاسخ داد.
وی بر خلاف برخی که مخالف انتشار مقاله هستند، تاکید دارد که انتشار مقاله پایه شکل گیری فناوری و تشکیل شرکت های دانش بنیان است و اعتقاد دارد که باید برای دوره ای پذیرش دانشجو در دوره تحصیلات تکمیلی حتی برای دانشگاه های بزرگ و برتر محدود شود و به جای آن به سمت جذب دانشجو در دوره پسا دکتری و دستیار پژوهشی حرکت نماییم.
رحیمی همینطور از نادیده گرفتن بعضی از قوانین و ضوابط در تعامل شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) با صندوق نوآوری و شکوفایی و همینطور کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها سخن گفت و یادآور می شود که تابحال شواری عالی عتف در این حوزه ها به خوبی وارد نشده است و اعلام نمود که در این حوزه پیگیری های لازم انجام می گیرد.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم همینطور اعتقاد دارد که صندوق نوآوری و شکوفایی در زمینه تجاری سازی اختراعات خوب عمل نکرده است.
حال باید دید با عنایت به رویکرد جدید معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم در امور علمی و برنامه های این معاونت، در خلال یک سال باقیمانده از عمر دولت تا چه حد این برنامه ها عملیاتی خواهند شد و چه دستاوردهایی در حوزه های پژوهش، علم و فناوری کشور به همراه خواهد داشت.
مشروح این مصاحبه به این شرح است:
اقدام وزارت علوم برای تدوین پیش نویس برنامه هفتم توسعه
دکتر غلامحسین رحیمی در گفتگو با ایسنا، برنامه های پنج ساله توسعه را برای تعیین مسیر توسعه کشور بسیار حیاتی دانست و اضافه کرد: این برنامه برای ما بعنوان دستگاه اجرایی مهمترین سند تلقی می شود و تدوین برنامه توسعه پنج ساله را در دستور کار داریم. تدوین این برنامه یکسال به تعویق افتاد تا دولت جدید آنرا پیگیری کند، ولی در وزارت علوم از دو ماه قبل تصمیم گیری شد تا چگونه بخش های آموزشی، پژوهشی و فناوری در تدوین این سند مشارکت داشته باشند.
وی افزود: بر این اساس مقرر شد تا مرکز تحقیقات سیاست های علمی کشور در تدوین بخش های پژوهش و فناوری با حضور معاون پژوهش وفناوری وزیر علوم و موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی در تدوین بخش های آموزشی و دانشجویی این سند مشارکت داشته باشند. هر دو این نهادها جزو موسسات مطالعاتی و تحقیقاتی ستادی وزارت علوم هستند، ازاین رو تدوین این سند به این دو موسسه پژوهشی واگذار شده است.
رحیمی، با اشاره به اینکه این دو موسسه پیش نویس برنامه پنج ساله هفتم در بخش های آموزشی، دانشجویی، فناوری و پژوهشی را تهیه خواهند کرد، اظهار نمود: با عنایت به مأموریت های شورایعالی عتف، تهیه این پیش نویس هم باید در این شورا پیگیری شود. از آنجایی که دبیر شورایعالی عتف و معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم یکی است؛ ازاین رو این پیگیری از راه شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) صورت خواهد گرفت.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم خاطرنشان کرد: با عنایت به شرایط و مقتضیات کشور که رو به رشد است و همینطور اهتمام ویژه ای که به حوزه علم و پژوهش وجود دارد، می توانیم این حق را در برنامه هفتم توسعه ادا نماییم.
وی با اشاره به سیاست های روشن اجرایی در تدوین پیش نویس سند برنامه هفتم توسعه در بخش علمی و فناوری، تصریح کرد: هم اکنون ما اسنادی چون سند چشم انداز، نقشه جامع علمی کشور و سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری را داریم که در این اسناد راهبردها و سیاست ها تعیین شده است و در تدوین پیش نویس این برنامه هم لحاظ خواهد شد و در صورتیکه سند الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت هم به تصویب مقام معظم رهبری برسد و ابلاغ شود، حوزه پژوهش و فناوری را متاثر خواهد نمود.
توجه به مرجعیت علمی در برنامه هفتم توسعه
وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در زمینه مرجعیت علمی کشور، اظهار نمود: مرجعیت علمی این نیست که ما در شهر خودمان بنشینیم و کتاب منتشر نماییم و تصور شود که ما تبدیل به مرجع شدیم. مرجعیت علمی زمانی است که یافته های علمی ما دیده و بررسی شود و به تدریج ما را بعنوان مرجع علمی قبول کنند. در این صورت است که ما تعیین کننده زمینه های جدید علمی و نوآوری و فناوری هستیم.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم با تاکید بر اینکه ما باید مقالات خویش را در بسترهای علمی ملی و بین المللی توسعه دهیم، خاطرنشان کرد: ما در این حوزه توفیقات زیادی داشتیم، بگونه ای که هم اکنون نیازی نداریم که نرخ کمی رشد بالا در مقالات داشته باشیم، بلکه باید نرخ رشد کیفی مقالات را در سطح بین المللی ارتقا دهیم.
رحیمی، تولید مقاله را جوهره توسعه فناوری دانست و اظهار نمود: کسی که ادعا می کند که فعالیتهای ناب انجام داده است، از انعکاس نتایج تحقیقات انجام شده که به صورت مقاله انتشار یافته است می توان آنرا اثبات کرد.
به قول وی، تولید علم مترادف با تولید مقاله نیست؛ ولی بطور قطع یکی از مولفه های تولید علم، چاپ مقالات معتبر در بسترهای معتبر است که مورد داوری چندین دانشمند قرار گرفته باشد و از سه نفر، دو نفر مقاله را تایید کرده باشند.
رحیمی افزود: ازاین رو در برنامه هفتم توسعه باید این جنبه ها را لحاظ نماییم. در این صورت باید از تحقیقات دانشگاهی، اساتید نخبه و دانشجویان نخبه حمایت شود.
برنامه وزارت علوم برای اعتلای علوم پایه
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم تصریح کرد: در این راستا ما در حال تدوین برنامه ای برای اعتلای علوم پایه کشور با همکاری بعضی از پژوهشگاه های موفق کشور هستیم. اعتلای علوم پایه همیشه مورد بحث بوده است و ما تلاش داریم به نحو خیلی قوی تر و گسترده تر از قبل وارد این حوزه شویم.
به قول وی، تابحال پیش نویس آئین نامه و برنامه اعتلای علوم پایه تدوین شده و این پیش نویس تبدیل به سند قابل ابلاغ از جانب وزیر علوم خواهد شد.
رحیمی با اشاره به اینکه در این حوزه با سازمان برنامه و بودجه هم مذاکراتی انجام شده است، ابراز امیدواری کرد که بتوانند در این راستا از کمک های این سازمان بهره مند شوند، ضمن آنکه با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هم مذاکراتی صورت گرفته است.
قوانین تعامل شورای عتف با صندوق نوآوری نادیده گرفته شد
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم با اشاره به همکاری شورای عتف با صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به اینکه تمرکز من هم در وزارت علوم و هم در شورای عتف بر مستندات است، تصریح کرد: در شورایعالی عتف هم تاکید گردیده است که ما خارج از قوانین در رابطه با این شورا و قوانین پس از آن فعالیت نخواهیم کرد.
وی با اشاره به همکاری شورای عتف با صندوق نوآوری و شکوفایی، توضیح داد: طبق قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان که در سال ۱۳۸۹ به تصویب رسید و ابلاغ و پیاده سازی شد، نظارت بر اجرای این قانون بر عهده شورایعالی عتف است و بر مبنای آن هر ۶ ماه یک مرتبه باید عملکرد این صندوق را به مجلس شورای اسلامی گزارش دهد.
رحیمی با اشاره به اینکه این گزارش ها حدودا از جانب صندوق به شورا داده شده است، تصریح کرد: گزارش های ارسال شده از جانب صندوق را ملاحظه کردم و گزارش های خوبی است، ولی این گزارش ها، گزارش های آماری و عملکردی از موسسات است و قضاوت، داوری و انطباق عملکرد با اهداف و وظایف و قانون نیست و لازم است که این گزارش ها از این جنبه تقویت شود.
معاون وزیر علوم تصریح کرد: در این راستا دو مورد داریم که یکی کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها است که در کنار آن امتیازاتی مانند معافیت مالیاتی و گمرکی و نظایر آن دیده شده است. این کارگروه فعال است، ولی در مقابل شورایعالی عتف باید ضوابط و شرایط اصلی در این حوزه را تدوین می کرد و به دبیرخانه شورایعالی برای تصویب عرضه می داد و ابلاغ می شد تا این کارگروه در قالب آن عمل می کرد.
وی با اشاره به اینکه احراز دانش بنیانی شرکت های دانش بنیان بسیار مهم می باشد، اظهار نمود: تشخیص و احراز دانش بنیانی شرکت های متقاضی باید بر مبنای یکسری ضوابط مصوب شورایعالی عتف باشد و شرایط و ضوابط جزئی بر عهده کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها در معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری است.
رحیمی با تاکید بر اینکه ضوابط اصلی معافیت مالیاتی شرکت های دانش بنیان هم بر مبنای مصوبات شورایعالی عتف بوده و اجرا و نظارت آن بر عهده کارگروه معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری است، اظهار داشت: این روند اجرایی نشده است و ما به دنبال اجرایی شدن این روند با همکاری کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها هستیم تا مصوبات شورایعالی عتف در این حوزه دریافت و ابلاغ شود.
دبیر کل شورایعالی عتف با تاکید بر اینکه از این طریق می توان عملکرد صندوق نوآوری را با ضوابط تطبیق کرد، اظهار داشت: مورد دوم این است که در صندوق نوآوری و شکوفایی اختلالی بوجود آمده است؛ چون که در متن قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان، تصریح شده است که این صندوق وابسته به شورایعالی عتف است که این امر اجرایی نشده است.
وی با اشاره به اینکه به مدت ۵ سال عضو هیات عامل موظف صندوق نوآوری و شکوفایی بوده ام، اضافه کرد: ما به دنبال این مورد نبودیم، ولی الان در موقعیتی قرار گرفتیم که این سوال مطرح گردیده است. البته ما نمیخواهیم اختلالی ایجاد شود و کارها حتی باید سریع تر از گذشته اجرایی شود، ازاین رو به دنبال آن هستیم.
رحیمی، انطباق عملکرد صندوق با اهدافی که در قانون صریحا به آن اشاره شده است را از دیگر نقض های عملکرد این صندوق نام برد و خاطرنشان کرد: این نقض ها باید به تدریج با کمک اعضای صندوق حَسب نظر قانونگذار برطرف شود.
وی دلیل راه اندازی صندوق نوآوری و شکوفایی را بر مبنای قانون، تجاری سازی نتایج تحقیقات و اختراعات دانست و خاطرنشان کرد: این صندوق از نظر اعطای تسهیلات خوب عمل کرده است، ولی از نظر انجام این مأموریت حدودا وارد نشده است.
معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم با اشاره به اینکه دبیرخانه شورایعالی عتف در این حوزه ها ضعیف عمل کرده است، اضافه کرد: ما تلاش می نماییم که با همکاری صندوق این نقض را به تدریج رفع نماییم و این بخش از مأموریت های صندوق به نظر ما نه تنها مهم، بلکه حیاتی است؛ چرا که از تجاری سازی تحقیقات و اختراعات، شرکت های دانش بنیان پدید می آید؛ ازاین رو ما از الان باید یک برنامه برای تولید شرکت های دانش بنیان داشته باشیم.
وی با اشاره به حمایت های صندوق از شرکت های دانش بنیان با اشاره به اینکه بعضی از آنها به صورت جهشی رشد داشته اند، خاطرنشان کرد: شاهد بودیم که با پشتیبانی از شرکت های کوچک، بعد از مدتی این شرکتها به شرکت های متوسط از نظر گردش مالی در سطح کشور تبدیل شدند.
رحیمی این موفقیت کشور را مرهون حمایت های صندوق نوآوری دانست و افزود: ولی بخش دیگر مغفول مانده است که باید پیگیری شود.
وی با اشاره به قانون تاسیس مناطق ویژه علم و فناوری از جانب شورایعالی عتف، افزود: این مأموریت را دولت به استناد قانون تصویب و ابلاغ کرده است که بر مبنای آن سیاست گذاری، برنامه ریزی و پیگیری راه اندازی این مناطق بر عهده شورای عتف گذاشته شده است؛ تابحال این شورا در این حوزه اقدام جدی نکرده است و ما برنامه داریم که به شکل جدی و به نحو تشویق آمیز پیگیری نماییم.
دبیر کل شورایعالی عتف، ماموریت اصلی شورایعالی عتف را متصل کردن بخش های پراکنده حوزه علم و فناوری چون شرکت های دانش بنیان، پارک های علم و فناوری، مراکز رشد و مناطق ویژه علم و فناوری، پژوهشگاه ها، بخش های پژوهشی دانشگاهها و دستگاههای اجرایی و موسسات پژوهشی خصوصی به یکدیگر دانست و افزود: همه این عناصر باید در زیر یک چتر و سیاست گذاری باشند تا بتوانند به صورت سازگار و هم افزار و هماهنگ حرکت کنند.
به قول وی، گزارش گیری از صندوق نوآوری ادامه دارد، ولی تلاش میشود که گزارش های دقیقتری از این نهاد دریافت شود.
رسیدگی به شکایات شرکتهای دانش بنیان
دبیر کل شورایعالی عتف با تاکید بر اینکه رسیدگی به شکایات شرکتهای دانش بنیان همواره فعال بوده است، اظهار داشت: این امکان برای شرکتهای دانش بنیان وجود دارد که اگر اعتراضی نسبت به عملکرد صندوق و کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت های معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری دارند، اعتراضات خویش را به دبیرخانه شورای عتف منعکس کنند.
وی، تعداد اعتراضات ارسالی به این دبیرخانه را کم توصیف کرد و خاطرنشان کرد: جلساتی با حضور شرکت های دانش بنیان و کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها در دبیرخانه شورای عتف برگزار می گردد و در نهایت دبیرخانه شورا نظر نهایی خویش را اعلام می کند.
رحیمی تصریح کرد: اگر شرکت دانش بنیانی اعتراضی دارد، می تواند شکایات خویش را به دبیرخانه شورایعالی عتف ارسال نماید و ما هم بی طرفانه اعتراضات را بررسی خواهیم کرد و رسیدگی به شکایات این شرکت ها از وظایف شورایعالی عتف است که در قانون پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان به آن تاکید گردیده است.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)
معاون وزیر علوم در ادامه با اشاره به سابقه همکاری اش با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اضافه کرد: به نظر من "ایسنا" چندین مزیت بزرگ دارد که بعضی از خبرگزاری ها از این مزیت برخوردار نیستند؛ همچون آنکه این خبرگزاری از بدو تولد به تدریج تجربه نمود و این تجربیات ذات ایسنا شد، به این مفهوم که تجربه خبر رسانی و تولید خبر از بیرون از ایسنا به این خبرگزاری منتقل نشد و این مزیت بزرگی است.
وی افزود: علاوه بر این، این خبرگزاری در طول این سال ها نشان داد که رو به رشد بوده و هیچ برهه زمانی نبود که وضعیت ایسنا نسبت به دوره های قبلی بدتر شده باشد، ضمن آنکه این خبرگزاری برخاسته از نهادی است که مأموریت ذاتی این نهاد پرداختن به حوزه های علمی، فناوری، پژوهشی و صنعتی است.
رحیمی افزود: بر این اساس کاری که ایسنا انجام می دهد، سازگار با مأموریت های نهاد وابسته به آن (جهاد دانشگاهی) است. بعضی از خبرگزاری ها به نهادهایی وابسته هستند که چنین مأموریت هایی ندارند؛ ازاین رو فعالیتهای انجام شده در "ایسنا" در جهت انعکاس اخبار در رابطه با علم، فناوری و اشتغال دانش بنیان است.
معاون پژوهش وفناوری وزیر علوم با اشاره به اینکه این حوزه ها در رابطه با مأموریت های ذاتی جهاد دانشگاهی می شود، افزود: از طرفی با پختگی ایسنا، مدیریت آن هم رشد یافت و پخته شد. شاید در مقطعی از زمان گرفتار تلاطم شد، ولی سیاست حاکم بر مدیریت هم رشد کرد که مزیتی برای ایسنا است و امروز به جایگاهی رسیده است که مدت زیادی است که خبرگزاری اول کشور بوده و این افتخاری برای ایسنا است.
بخش دوم مصاحبه معاون پژوهش وفناوری وزیر علوم با ایسنا در ایام آینده منتشر خواهد شد.
منبع: ncgu.ir
این مطلب انجمن گلف را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب